آموزش کامل ایجاد VLAN در سوئیچ‌های مدیریتی
در سازمان‌ها، زمانی که صحبت از بهینه‌سازی ساختار شبکه و امنیت اطلاعات می‌شود، اولین واژه‌ای که مطرح می‌گردد، VLAN است. پیاده‌سازی VLAN کمک می‌کند تا بتوانید دستگاه‌های مختلف را در یک بستر فیزیکی اما مجازی از هم تفکیک کنید. در این مقاله به طور کامل ایجاد VLAN در شبکه را بررسی می‌کنیم و نحوه انجام آن روی سوئیچ‌های مدیریتی مختلف مانند Cisco، HP، D-Link و Mikrotik را آموزش خواهیم داد.
VLAN چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
VLAN یا “شبکه محلی مجازی” قابلیتی است که به شما اجازه می‌دهد تا چند شبکه منطقی را بر روی یک زیرساخت فیزیکی ایجاد کنید. یعنی می‌توانید کاربران مختلف مثل مالی، منابع انسانی و فناوری اطلاعات را از نظر ترافیک، از هم جدا کرده و شبکه‌ای امن‌تر و کارآمدتر داشته باشید.
مزایای تعریف VLAN سازمانی:
- تفکیک ترافیک کاربران و سرویس‌ها
- کاهش Broadcast و افزایش سرعت شبکه
- بالا رفتن سطح امنیت اطلاعات
- مدیریت آسان‌تر شبکه‌های بزرگ
تجهیزات لازم برای راه‌اندازی VLAN
برای ساخت VLAN در شبکه به موارد زیر نیاز دارید:
- سوئیچ مدیریتی یا لایه ۳
- دسترسی به پنل مدیریتی سوئیچ (Web یا CLI)
- دانش اولیه در مورد آدرس‌دهی IP و Subnetting
- ترجیحاً روتر یا لایه بالادستی برای ارتباط بین VLANها
مراحل ایجاد VLAN در سوئیچ Cisco (به روش CLI)
- اتصال به سوئیچ از طریق کابل کنسول یا SSH
- وارد کردن دستور زیر برای ورود به پیکربندی VLAN:
bashCopyEditenable
configure terminal
vlan 10
name HR
exit
interface fastEthernet 0/1
switchport mode access
switchport access vlan 10
exit
با این دستور، پورت شماره 1 به VLAN 10 اختصاص پیدا می‌کند و کاربران آن پورت فقط با سایر کاربران VLAN 10 ارتباط خواهند داشت.
VLAN در سوئیچ HP یا Aruba (Web GUI)(ایجاد VLAN در شبکه)
- وارد IP سوئیچ در مرورگر شوید.
- از منوی VLAN → Create VLAN
- یک شماره VLAN و نام به آن اختصاص دهید
- در بخش پورت‌ها، مشخص کنید کدام پورت در این VLAN قرار بگیرد
- ذخیره و فعال‌سازی تنظیمات
ایجاد VLAN در سوئیچ D-Link Smart (Web Interface)
- مسیر: Configuration > VLAN > 802.1Q VLAN
- گزینه “Add VLAN” را انتخاب کرده
- VLAN ID و VLAN Name را وارد کرده
- پورت‌های مورد نظر را روی حالت Access یا Tagged قرار دهید
- تنظیمات را ذخیره کنید
VLAN در Mikrotik
در میکروتیک نیز با استفاده از Winbox مراحل زیر را دنبال کنید:
- به قسمت Interface > VLAN بروید
- یک اینترفیس جدید با VLAN ID دلخواه ایجاد کنید
- VLAN را به پورت فیزیکی متصل کنید
- به قسمت IP > Address بروید و آدرس IP به VLAN Interface اختصاص دهید
برای مشاهده راهنمای رسمی میکروتیک درباره VLAN به این لینک مراجعه کنید.
جدول مقایسه روش ایجاد VLAN در برندهای مختلف
| برند سوئیچ | نوع رابط مدیریت | مناسب برای | سطح پیچیدگی |
|---|---|---|---|
| Cisco | CLI و Web | سازمان‌های بزرگ | پیشرفته |
| HP/Aruba | Web GUI | شرکت‌های متوسط | متوسط |
| D-Link Smart | Web GUI | دفاتر کوچک | ساده |
| Mikrotik | Winbox و CLI | پروژه‌های تخصصی | متوسط |
نکات امنیتی در پیکربندی VLAN(ایجاد VLAN در شبکه)
- پورت‌های بدون استفاده را در VLAN جداگانه یا VLAN امنیتی قرار دهید
- VLAN پیش‌فرض را تغییر دهید
- از قابلیت‌های ACL یا فایروال برای جلوگیری از دسترسی بین VLANها استفاده کنید
- هر VLAN را با Subnet جداگانه طراحی کنید
موارد استفاده عملی VLAN در سازمان‌ها
| بخش سازمانی | VLAN ID | توضیح |
|---|---|---|
| منابع انسانی | 10 | جدا از ترافیک سایر کاربران |
| حسابداری | 20 | امنیت بیشتر برای اطلاعات مالی |
| مهمان‌ها | 30 | فقط دسترسی به اینترنت |
| توسعه‌دهندگان | 40 | پهنای باند بیشتر و دسترسی به Git |
پیکربندی VLAN در شبکه سازمانی نه‌تنها به بهینه‌سازی پهنای باند کمک می‌کند، بلکه امنیت و ساختار شبکه را نیز تقویت می‌کند. فرقی نمی‌کند از چه برندی استفاده می‌کنید، اصول ایجاد VLAN در همه‌ی سوئیچ‌های مدیریتی یکسان است: ایجاد، تخصیص پورت، و تنظیم آدرس‌دهی.(ایجاد VLAN در شبکه)
اگر قصد طراحی یا ارتقای شبکه های سازمانی خود را دارید، تیم ایران نتورک همراه حرفه‌ای شماست. با بیش از ۱۰ سال تجربه در پیاده‌سازی VLAN، فایروال، روتینگ و شبکه‌های ترکیبی، ما آماده‌ایم تا با تجهیزات Cisco، Mikrotik، HP و … شبکه‌ای ایمن، سریع و قابل کنترل برایتان راه‌اندازی کنیم.
خدمات حضوری و ریموت
پشتیبانی کامل از VLAN و تجهیزات مدیریتی
طراحی معماری شبکه‌های چندبخشی
آموزش به تیم IT داخلی شما
با ایران نتورک، ساختار شبکه‌تان را حرفه‌ای و مطمئن بسازید.
